BBC

31 tháng 5 2020

Các cuộc biểu tình về cái chết của một người đàn ông Mỹ da đen không có vũ khí trong tay khi bị cảnh sát khống chế, ở Minnesota "không còn liên quan tí nào" đến việc ông ta bị giết, thống đốc tiểu bang nói.

Thống đốc Tim Walz phát biểu sau một đêm bất ổn ở một số thành phố của Hoa Kỳ về cái chết của George Floyd ở Minneapolis.

Ông nói rằng đã phải thực hiện bước đi chưa từng có khi huy động toàn bộ Lực lượng Vệ binh Quốc gia.

Cũng có báo cáo rằng các đơn vị cảnh sát quân sự cũng có thể được triển khai.

Một cựu cảnh sát viên của thành phố Minneapolis bị cáo buộc tội giết người vì cái chết của ông Floyd, 46 tuổi. Cảnh sát này đã bị giam giữ từ thứ Hai.

Cựu cảnh sát Derek Chauvin, 44 tuổi, người da trắng, được nhìn thấy trong một cảnh quay quỳ gối lên cổ ông Floyd trong vài phút, ngay cả sau khi ông Floyd nói rằng không thể thở được. Derek Chauvin và ba sĩ quan khác đã bị cách chức.

Đoạn video được lan truyền trên mạng đã châm lại ngọn lửa phẫn nộ ở Hoa Kỳ trước việc cảnh sát giết người Mỹ da đen và khơi lại những vết thương sâu sắc về phân biệt chủng tộc trên toàn quốc.

Tối thứ Sáu, người biểu tình đụng độ với cảnh sát ở các thành phố New York, Atlanta và Portland. Tại Washington DC, Nhà Trắng bị phong tỏa trong một thời gian ngắn.

Tại Houston, nơi sinh trưởng của George Floyd, một người biểu tình 19 tuổi nói với hãng tin AP: "Câu hỏi của tôi là còn bao nhiêu nữa, bao nhiêu nữa? Tôi chỉ muốn sống trong một tương lai nơi tất cả chúng ta sống hòa thuận và chúng tôi không bị áp bức."

Tại Minnesota, Thống đốc Walz nói, "các thành phố lớn của chúng ta là Minneapolis và St. Paul đang bị tấn công".

"Tình hình ở Minneapolis bây giờ là xã hội dân sự đang bị tấn công, gieo rắc nỗi sợ hãi và phá vỡ thành phố tuyệt vời của chúng ta."

Ông nói rằng tình trạng bạo lực tối thứ Sáu đã tạo ra "một sự nhạo báng, khi giả vờ rằng biểu tình là về cái chết của George Floyd, hoặc về sự bất bình đẳng, hoặc những chấn thương lịch sử đối với các cộng đồng da màu của chúng ta".

Ông và các quan chức khác nói rằng có nhiều người biểu tình bạo động đến từ bên ngoài tiểu bang để gây rắc rối, nhưng không cho biết chi tiết.

Dân Minneapolis hôm thứ Bảy xúm nhau giúp dọn dẹp đống đổ nát của các tòa nhà bị đốt cháy và bị cướp phá ở thành phố này

Hôm thứ Bảy, Tổng thống Donald Trump nói cái chết của ông Floyd đã "khiến người dân Mỹ tràn ngập nỗi kinh hoàng, tức giận và đau buồn". "Tôi đứng trước quý vị với tư cách là một người bạn và là đồng minh của mọi người Mỹ đang tìm kiếm hòa bình," ông nói trong một bài diễn văn được truyền hình từ Cape Canaveral ở Florida, sau khi hai phi hành gia Nasa phóng vào quỹ đạo bằng phi thuyền của tỷ phú Elon Musk.

Tổng thống lên án hành động của "những kẻ cướp bóc và vô chính phủ", nói rằng điều cần thiết là "làm lành vết thương chứ không phải hận thù, công lý chứ không phải hỗn loạn".

"Tôi sẽ không cho phép đám đông giận dữ hoành hành - điều đó sẽ không xảy ra," ông nói thêm.

Ông Trump trước đó đã ca ngợi Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ bảo vệ Nhà Trắng nhưng nói rằng nếu những người biểu tình động vào khu vực này thì họ "sẽ được nghênh đón với những con chó hung ác nhất và vũ khí đáng ngại nhất mà tôi từng thấy". Ông đổ lỗi bạo lực cho "các nhóm có tổ chức".

Cập nhật tình hình biểu tình?

Minnesota vẫn là tiểu bang đầy biến động nhất, với lệnh giới nghiêm được ban hành tại Thành phố đôi Minneapolis-Saint Paul từ 8 giờ tối đến 6 giờ sáng vào tối thứ Sáu và thứ Bảy.

Người biểu tình bất chấp lệnh giới nghiêm hôm thứ Sáu. Hỏa hoạn, nhiều vụ đốt xe đã xảy ra ở một số khu vực và hình ảnh trên truyền hình cho thấy tình trạng cướp bóc lan rộng.

Hàng trăm binh sĩ từ Lực lượng Vệ binh Quốc gia, một lực lượng quân sự dự bị có thể được tổng thống Mỹ hoặc thống đốc các tiểu bang kêu gọi can thiệp vào các tình huống khẩn cấp trong nước, đã chuyển đến vào đêm khuya.

Một chiếc xe bị đốt cháy ở thành phố Minneapolis

Giới chức của tiểu bang Minnesota cho biết hàng chục nghìn người đã xuống đường hôm thứ Sáu và đang dự trù nhiều bất ổn hơn vào tối thứ Bảy.

Vì thế, Thông đốc Tim Walz cho biết ông đã kích hoạt tất cả các đội quân Vệ binh Quốc gia có sẵn trong tiểu bang - được báo cáo lên tới 13.000 - lần đầu tiên trong lịch sử, để đối phó với những kẻ bạo loạn. Lầu Năm Góc cho biết một số đơn vị quân đội Mỹ đã được báo trước để hỗ trợ Minnesota nếu được yêu cầu.

Căng thẳng đã kéo dài từ lâu giữa cộng đồng người da đen và cảnh sát ở Minneapolis. Một người đàn ông da đen khác, Philando Castile, đã bị bắn chết trong năm 2016 khi đang dừng xe gần tâm chấn của những cuộc biểu tình này trong một vụ án thu hút sự chú ý của quốc tế.

Người Mỹ gốc Phi cũng phải chịu sự bất bình đẳng kinh tế xã hội đáng kể, sự phân biệt cố hữu và mức độ thất nghiệp cao hơn so với cộng đồng da trắng.

Tại Atlanta, Georgia, nơi nhiều tòa nhà bị phá hoại, một số khu vực đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp để bảo vệ người dân và tài sản.

Thị trưởng Keisha Lance Bottoms đã có bài diễn văn đầy xúc động: "Đây không phải là một cuộc biểu tình. Đây không phải là tinh thần của Martin Luther King Jr. Bạn đang tạo sự xấu hổ cho thành phố của chúng ta. Bạn đang làm xấu đi hình ảnh cuộc đời của George Floyd."

Tại quận Brooklyn của tiểu bang New York, người biểu tình đã đụng độ với cảnh sát, ném đá, bắt đầu phá hoại xe cảnh sát. Một số cảnh sát bị thương và nhiều người đã bị bắt giữ.

Thị trưởng thành phố Portland, tiểu bang Oregon tuyên bố tình trạng khẩn cấp trong bối cảnh cướp bóc, hỏa hoạn và tấn công khu vực cảnh sát. Lệnh giới nghiêm ngay lập tức cho đến 6 giờ sáng giờ địa phương đã được ban hành và sẽ áp dụng từ 8 giờ tối.

Người biểu tình dùng sữa để làm cho mắt dịu đi sau khi bị xịt hơi cay tại thành phố New York

Tại sao ra nông nỗi này?

Tối thứ Hai, cảnh sát nhận được một cú điện thoại từ một cửa hàng tạp hóa với cáo buộc rằng George Floyd đã trả tiền bằng một tờ $20 giả.

Cảnh sát đến nơi và tìm cách đưa George Floyd vào một chiếc xe cảnh sát khi ông ta ngã xuống, nói với họ rằng ông là người dễ bị ngộp thở.

Theo lời cảnh sát, ông ta chống lại khi bị còng tay. Video về vụ việc không cho thấy cuộc đối đầu bắt đầu như thế nào.

Khi bị đầu gối của cảnh sát viên Chauvin chặn trên cổ, ông Floyd được nghe nói rằng "làm ơn, tôi không thể thở được" và "đừng giết tôi".

Theo khám nghiệm tử thi sơ bộ của giám định y tế quận, viên cảnh sát đã quỳ gối lên cổ ông Floyd trong tám phút 46 giây - gần ba phút sau khi ông Floyd không còn phản ứng.

Gần hai phút trước khi ông Chauvin gỡ đầu gối ra, các cảnh sát khác đã kiểm tra cổ tay phải của ông Floyd và không thể bắt mạch được. Ông được đưa đến bệnh viện và phát hiện đã chết khoảng một giờ sau đó.

Theo khám nghiệm tử thi sơ bộ, kèm theo đơn kiện hình sự cáo buộc cảnh sát Chauvin, không tìm thấy bằng chứng "ngạt thở hay bị siết cổ".

Nhân viên giảo nghiệm y tế lưu ý ông Floyd mắc bệnh tim tiềm ẩn và sự kết hợp của những thứ này, "chất gây say tiềm năng trong hệ thống của ông" và việc bị các cảnh sát "hạn chế" có thể góp phần vào cái chết".

Biểu tình và tuần hành đã tiếp diễn kể từ khi Floyd bị chết trong lúc cảnh sát đang khống chế ông hôm thứ Hai

Hôm thứ Sáu, cảnh sát viên Chauvin bị cáo buộc tội giết người cấp độ ba và ngộ sát cấp độ hai về vai trò trong cái chết của ông Floyd.

Gia đình của ông Floyd và luật sư của họ, Benjamin Crump, nói rằng đây là điều đáng "hoan nghênh nhưng quá trễ".

Gia đình cho biết họ muốn cảnh sát viên Chauvin bị cáo buộc tội giết người cấp độ nghiêm trọng hơn, cũng như bắt giữ ba cảnh sát khác có liên quan đến sự việc.

Công tố viên quận Hennepin Mike Freeman cho biết ông "lường trước các cáo buộc" cho các viên chức cảnh sát khác nhưng sẽ không cung cấp thêm chi tiết.

----------