Nguyễn Đan Quế

24-1-2020

Nhiều người cho rằng, tình hình thế giới đang diễn biến vô cùng phức tạp và rất khó lường. Vì có nhiều yếu tố mới và cách giải quyết mới, nên cần phải có cách nhìn mới.

Những yếu tố mới:

Thế kỷ XX có những phát minh làm biến đổi hẳn xã hội loài người: Thuyết Tương Đối của Einstein mở ra kỷ nguyên nguyên tử, thám hiểm không gian; sự ra đời của Cơ Học Lượng Tử dẫn đến internet, điện thoại thông minh, robot, và cách mạng số. Francis Crick & James Watson phát hiện chuỗi di truyền DNA, mở ra nhiều hiểu biết về sinh vật, trong đó có con người.

Và đặc biệt nhất trên phương diện xã hội – chính trị, khoa học chứng minh rằng không có mâu thuẫn ý thức hệ: Tinh thần và vật chất là 2 mặt của sinh năng. Cộng sản lẫn tư bản đương nhiên phải tự biến đổi theo quan niệm mới về con người: Tinh thần và vật chất là 2 mặt của Sinh năng.

Sinh năng là 1 phần của Vũ trụ năng. Tinh thần và vật chất hỗ tương tác động và cái nọ có thể hoán chuyển sang cái kia qua Sinh năng. Nhân loại đang đi vào nền văn minh mới Nhân Bản, thể hiện triết lý sống mới này về con người.

Những cách mới

(a) Cải biến gen giúp giải quyết khan hiếm lương thực – thực phẩm.

(b Năng lượng gió, mặt trời, thủy triều, fracking giúp có thêm nguồn mới.

(c) Tài nguyên kỹ nghệ: Đáy biển, trước không thể khai thác nhưng nay khai thác được.

(d) Kiểm soát sinh đẻ qua nâng cao đời sống kinh tế và tác động sinh học.

(e) Tham gia sản xuất và dịch vụ của trí thông minh nhân tạo, robot.

Cũng như những cái chưa có cách như hâm nóng toàn cầu, thay đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, chiến tranh mạng, không gian, nguyên tử.

Thế giới quan mới

Trước tiên, chúng ta cần nắm vững mâu thuẫn nào là mâu thuẫn chính trên thế giới hiện nay? Mâu thuẫn chính là mâu thuẫn chi phối tất cả các mâu thuẫn phụ và mâu thuẫn chính thì chỉ có một.

Mâu thuẫn chính trên thế giới nay không phải ý thức hệ, vậy là gì?

Đó là: Hố xa cách giữa các nước giàu và các nước nghèo đã đến mức độ nổ tung, buộc mọi dân tộc cũng như mọi chính phủ cả giàu lẫn nghèo phải quan tâm giải quyết.

Ba tiêu chuẩn xếp hạng nước nào là giàu hay nghèo: (a) sức mạnh chi phối nền sinh hoạt chính trị toàn cầu là kinh tế Số. (b) tiềm năng tiến hành cách mạng Số. (c) khả năng của nước đó đóng góp vào giải quyết mâu thuẫn chính giàu – nghèo.

Chúng ta thấy ngay, chỉ có khoảng 20 nước giàu, đa số ở về Bắc bán cầu, trong đó nổi bật nhất là 5 trung tâm quyền lực: Mỹ – Trung – Nhật – Đức – Nga.

Phương cách giải quyết hố giàu – nghèo toàn cầu là có: Các nước giàu chuyển giao Kỹ nghệ hóa cho các nước nghèo mà nay họ không muốn làm nữa. Nhưng chỉ khả thi khi tất cả các nước đều tham gia, trong đó đặc biệt là 5 siêu cường Mỹ – Trung – Nhật – Đức – Nga hợp thành thế liên hoàn, vừa hợp tác vừa cạnh tranh: Hợp tác mới giải quyết được những thách thức toàn cầu, giữ vững thế khống chế để tiến hành cách mạng Số. Mặt khác, ganh đua chuyển giao Kỹ-Nghệ-Hóa cho các nước nghèo, mới có thể lấp nhanh nhất hố xa cách giàu – nghèo.

Thế chiến lược toàn cầu đang chuyển từ đối đầu Đông – Tây sang Hợp tác Bắc – Nam.

Khối Bắc khoảng 20 nước, ở phía Bắc bán cầu, chiếm khoảng 1/3 dân số toàn cầu, với 5 trung tâm quyền lực: Mỹ – Trung – Nhật – Đức – Nga.

Khối Nam khoảng 180 nước còn lại, chiếm 2/3 dân số toàn cầu, đa số ở Nam bán cầu, khu trú vào 5 vùng:

– Đông Nam Á – Thái Bình Dương (với tổ chức hợp tác vùng ASEAN)

– Nam Á (SARRC)

– Châu Phi (ECOWAS)

– Châu Mỹ Latinh (MERCOSUR)

– Trung Đông (còn đang định hình)

Cần lưu ý những chuyển động:

– Nga, Mỹ chấm dứt đối đầu: Mỹ lui về lo ‘Mỹ trước hết’; Nga không chạy đua vũ trang, chuyển mạnh ngân sách quốc phòng sang làm kinh tế Số.

– Trung với nền kinh tế lớn thứ nhì sau Mỹ, đang khoa trương sức mạnh mềm trên trường quốc tế.

– Nhật, nền kinh tế thứ ba, đang cho sửa hiến pháp để tái võ trang, không còn dưới trướng Mỹ, bắt đầu phát huy ảnh hưởng trên quốc tế.

– Đức thủ lĩnh 27 nước EU. Cộng nền kinh tế của cả 27 nước thì lớn thứ nhì sau Mỹ và trên Trung.

– Các siêu cường (đi vào hợp tác) nên từ từ buông ‘đàn em’. Hình thức đồng minh cũ biến dần sang đối tác (partnership), thuần về thương mại và đầu tư. Tất cả các nước nghèo sẽ ‘rơi’ hết vào Khối Nam, tiến hành kỹ nghệ hóa làm ra hàng trao đổi với hàng kỹ thuật Số của các nước giàu. Chính vì vậy thế Chiến Lược Toàn Cầu Mới Hợp Tác Bắc – Nam còn có tên là Một Nền Trật Tự Kinh Tế Quốc Tế Mới.

Tái bút: Nên đưa cuộc đấu tranh cho tương lai VN chuyển động cùng Chiến Lược Toàn Cầu đang xoay đổi từ Đối đầu Đông – Tây sang Hợp tác Bắc – Nam.

Xuân Canh Tí 2020

Bs Nguyễn Đan Quế, Chủ tịch Cao Trào Nhân Bản