Sắc vàng đặc trưng phương Nam

Chợ hoa nhộn nhịp không chỉ bởi nhu cầu mua sắm của mọi người, mà nơi đây còn là điểm hẹn hội tụ những loại hoa kiểng đẹp nhất của nông dân khắp các tỉnh tập trung về. Mọi người ra chợ mua hoa, dạo chơi, chụp ảnh… như một cách đón Tết sớm. Hoa mai luôn chiếm số lượng nhiều và tập kết tại những khu riêng biệt. Những cây mai từ nhỏ bé, đơn giản đến cao lớn, già cỗi được kê chậu, uốn cành để hài lòng khách đua nhau khoe dáng. Với sắc vàng tươi sáng, hoa mai là hiện thân của sự may mắn, bình an. Màu vàng tượng trưng cho sự ấm áp, thủy chung và niềm tin tốt đẹp. Không chỉ những người chơi mai mới cầu kỳ tìm chọn, bất cứ ai cũng tỉ mỉ để “săn” chậu mai đẹp về chưng trong nhà. Anh Nguyễn Thanh Trí, nhà cặp bờ kè cầu Duy Tân (TP. Long Xuyên)tiết lộ: “Mỗi năm, tôi ra chợ nghe người mua và người bán mai bàn tán mà học lóm được những kinh nghiệm hay để chọn mai. Càng biết nhiều, càng thấy cây mai thân thuộc và nhiều ý nghĩa”. Khái niệm mai đẹp tùy thuộc vào cách nhìn của người mua. Có người đòi hỏi về thân, cành, dáng dấp, hoa, cánh hoa. Có người chọn mai đẹp là cây mai ưa nhìn, nhìn hoài không biết chán, càng nhìn càng thích thú.

Mai vàng thông thường nhất là loại trổ hoa 5 cánh. Ngoài ra, còn có loại mai châu (bông trổ to, mọc rất nhiều) hoặc là giống mai sẻ (cho hoa đầy cành), giống mai thơm (mai ngự) có đặc điểm trổ hoa rất thơm, cánh dày, lâu tàn. Ngoài ra, mai còn được chia theo cánh nhọn, cánh tròn, mai chùm gửi, mai liễu… Dựa vào cánh hoa, người chơi còn phân biệt thành mai 5 cánh, mai 8 cánh, mai 12 cánh, mai 18 cánh, mai 24 cánh, thậm chí đến trăm cánh. Người sành điệu còn có thú chơi mai ghép, là loại gốc mai được ghép cành của nhiều loại khác nhau, đòi hỏi chăm sóc công phu và giá thành khá cao. Ông Nguyễn Nhựt Nam, bán mai tại góc công viên 8-3 (TP. Long Xuyên) tâm sự: “Đối với nhà vườn, cây nào cũng yêu và thấy đẹp, còn khách hàng mỗi người một ý. Nhờ sự khác biệt đó, mỗi cây mai lại mang giá trị riêng, từ nét đẹp bên ngoài tới ý nghĩa ẩn sau tên gọi và lệ thuộc cả ý nghĩa do người yêu thích tự đặt cho”. Bởi vậy, người Nam Bộ hay trồng mai trước nhà hoặc mua mai chưng Tết để tô điểm cho không gian vào dịp xuân về.

Độc đáo phiên chợ chỉ bán… cành mai

Phiên chợ đặc biệt chỉ xuất hiện từ ngày 28 Tết, tập trung tại công trường Trưng Nữ Vương (TP. Long Xuyên). Tuy diễn ra chỉ 2-3 ngày nhưng rất đông vui xôm tụ với hàng trăm cành mai vàng chi chít nụ. Ông Nguyễn Văn Nam (62 tuổi) năm nào cũng bán ở “chợ” này chia sẻ: “Bán mai cành khác với loại nguyên cây. Cành mai chỉ trưng mấy ngày Tết rồi tàn nhưng phải chọn cành đẹp nhất, tốt nhất, càng sai nụ càng có giá trị. Ngoài ra, do cách chăm sóc của người trồng, cành mai phải đảm bảo đêm giao thừa hoặc sáng mùng 1 Tết bung nở mới gọi là trổ “lộc may”. Chợ tạm này mới đầu chỉ vài người bán, lâu dần trở nên đông đúc ngày cuối năm, là địa điểm quen thuộc để mọi người đến chọn một vài cành mai đón Tết”.

Chọn cành mai chưng bàn thờ tổ tiên hay bàn khách đều phải đáp ứng tiêu chí thật đẹp, thật tươi, hoa thật nhiều. Có nhà chưng mai vào lộc bình chung với các loại hoa khác. Chưng theo cách này thì cành mai phải vượt lên cao mới phô diễn được những chùm hoa vàng rực rỡ. Có nhà chỉ chưng riêng cành mai và điểm thêm phụ kiện là phong bao lì xì, cá chép, thỏi vàng, chữ Lộc, chữ Phúc, chữ Phú… Cánh mai vàng chen lẫn nụ xanh và sắc đỏ đều là những sắc màu của may mắn và hy vọng sẽ càng thêm nổi bật cho không gian gia chủ. Nhiều người quan niệm, phòng khách ngày Tết dù sang đến đâu mà thiếu bóng hoa mai trở nên vô vị. Chị Trương Thị Ngọc Lan (phường Mỹ Long, TP. Long Xuyên) cho biết, năm nào chị cũng tranh thủ ra chợ bán cành mai dạo để chọn mua nhiều nhánh ưng ý, vừa chưng trong nhà, vừa tặng người thân.

Kinh nghiệm của phần đông người chưng mai cành là chọn những nhánh lớn đem thui gốc để nụ không bị rụng. Trong không gian nhà, hoa mai làm bạn với hoa vạn thọ, hoa cúc, hoa đồng tiền, cát tường… tạo nên vẻ rạng rỡ, tươi tắn quyện vào nhau. Do bận rộn, nhiều người đợi đến sáng 30 Tết mới đi mua mai cành, người bán kiên trì phục vụ, mong muốn có thêm thu nhập ngày cuối năm. Chợ hình thành từ bao giờ không ai rõ, nhưng đôi bên thuận mua, vừa bán tạo nên không khí ấm lòng rất đặc biệt.

MỸ HẠNH