"Chúng ta phải luôn để nước Mỹ trước tiên trong tim. Chúng ta phải giữ tự do trong tâm hồn. Và chúng ta phải luôn đặt niềm tin vào vận mệnh của nước Mỹ, đất nước, dưới sự che chở của Chúa, phải là niềm hy vọng, tương lai, ánh sáng và hào quang giữa tất cả các quốc gia khác trên thế giới", Trump kết thúc bài phát biểu Thông điệp Liên bang kéo dài 83 phút trong không khí lạc quan và rời khỏi phòng họp Hạ viện trong tiếng vỗ tay của các nghị sĩ đảng Cộng hòa.

Thông điệp Liên bang năm nay của Trump dài hơn một phút so với Thông điệp năm ngoái, nhưng vẫn kém diễn văn được cựu tổng thống Bill Clinton đọc trước lưỡng viện quốc hội Mỹ năm 2000 trong 89 phút.

Trump tiếp tục gây sức ép để quốc hội thông qua kế hoạch xây dựng tường rào biên giới trị giá 5,7 tỷ USD, vốn là bất đồng lớn giữa Nhà Trắng và quốc hội, khiến chính phủ Mỹ bị đóng cửa trong nhiều tuần. Ông nhắc đến các gia đình có người thân bị những người nhập cư bất hợp pháp sát hại để nhấn mạnh tính cần thiết của việc xây dựng bức tường biên giới với Mexico.

"Trong quá khứ, hầu hết những người có mặt trong căn phòng này bỏ phiếu cho một bức tường, nhưng bức tường như vậy đã không bao giờ được xây dựng. Tôi sẽ dựng bức tường đó.

Đây là một hàng rào thép thông minh, chiến lược, nhìn xuyên qua - không chỉ là một bức tường bê tông đơn giản. Nó sẽ được triển khai tại các khu vực mà lực lượng biên phòng cho là cần thiết nhất, và các sĩ quan này sẽ cho bạn biết rằng nơi bức tường được dựng lên sẽ là nơi số người vượt biên bất hợp pháp giảm xuống". 

"Thưa quốc hội, sự đoàn kết của liên bang chúng ta vững mạnh", Trump nói, nhưng Chủ tịch Hạ viện Pelosi ngồi phía sau ông không vỗ tay, trong khi một số nghị sĩ đảng Cộng hòa đứng lên và hô to: "Nước Mỹ". 

"Nghe thật tuyệt", Tổng thống đáp lại những tràng vỗ tay hưởng ứng. "Đất nước chúng ta giàu sức sống, nền kinh tế đang lớn mạnh như chưa từng thấy". 

Sau khi ca ngợi các thành tựu kinh tế, Trump chỉ trích "các cuộc điều tra đảng phái lố bịch", ám chỉ cuộc điều tra nghi vấn Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016. Một lần nữa, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nhíu mày. "Chúng ta phải đoàn kết ở nhà để đánh bại những kẻ thù ở nước ngoài", Trump kêu gọi đoàn kết lưỡng đảng. 

Trump cũng điểm lại một loạt đạo luật lưỡng đảng được quốc hội thông qua gần đây, bao gồm dự luật nông nghiệp, luật để đối phó với cuộc khủng hoảng thuốc phiện và luật bãi bỏ Obamacare trong tiếng vỗ tay của các nghị sĩ Cộng hòa, còn phía Dân chủ ngồi lặng lẽ. 

"Không có gì trên thế giới có thể cạnh tranh được với nước Mỹ", Trump nhấn mạnh khi kêu gọi sự đoàn kết giữa hai đảng. "Nhưng chúng ta phải từ chối chính trị của sự trả thù, sự phản kháng và sự trừng phạt, cũng như nắm lấy tiềm năng hợp tác, thỏa hiệp và lợi ích chung. Cùng nhau, chúng ta có thể phá vỡ hàng thập kỷ bế tắc chính trị. Chúng ta có thể thu hẹp những khoảng cách cũ, chữa lành vết thương cũ, xây dựng liên minh mới, tạo ra các giải pháp mới và khai phá tiềm năng phi thường cho tương lai của Mỹ. Quyết định nằm ở chúng ta. Chúng ta phải lựa chọn giữa sự vĩ đại hoặc sự bế tắc, kết quả hoặc sự phản kháng, tầm nhìn hoặc sự báo thù, sự tiến bộ đáng kinh ngạc hoặc sự hủy diệt vô nghĩa. Tối nay, tôi yêu cầu các bạn chọn sự vĩ đại".

Trump mở đầu Thông điệp Liên bang bằng lời kêu gọi đoàn kết lưỡng đảng. "Khi kỳ họp mới của quốc hội bắt đầu, tôi đứng đây sẵn sàng hợp tác với các ngài để đạt được những thành tựu lịch sử cho toàn thể người Mỹ. Hàng triệu công dân đang dõi theo chúng ta trong phòng họp này, với hy vọng chúng ta không lãnh đạo như hai đảng phái riêng biệt mà là một quốc gia thống nhất".

"Chương trình nghị sự tôi sẽ trình bày tối nay không phải là chương trình của đảng Cộng hòa hay Dân chủ, mà là chương trình của Nhân dân Mỹ", ông nhấn mạnh, đồng thời kêu gọi sự phối hợp trong các lĩnh vực việc làm, thương mại, cơ sở hạ tầng, y tế, nhập cư và đối ngoại. "Chiến thắng không phải cho đảng của chúng ta, mà là cho đất nước".

Nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ, trong đó có Chủ tịch Hạ viện Pelosi, đồng loạt đứng dậy vỗ tay.

Trump đeo cravat đỏ bước vào quốc hội

Tổng thống Trump đến Quốc hội, bắt tay với các thành viên khi tiến vào hành lang trong tiếng vỗ tay của các đại biểu. Trump cũng vỗ tay, mỉm cười, chỉ tay về phía khán giả, rồi bắt tay Phó tổng thống Mike Pence và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi trước khi trao cho họ một phong bì đựng bản sao bài phát biểu Thông điệp Liên bang.

Đệ nhất phu nhân Mỹ lần thứ hai không ngồi cùng xe với Tổng thống Trump đến dự Thông điệp Liên bang. Bà Melania mặc trang phục đen, tươi cười tiến vào bên trong khán phòng, khách mời đồng loạt đứng dậy vỗ tay chào đón bà. Năm ngoái, Melania mặc bộ vest màu trắng, màu sắc hiện trở thành màu biểu trưng được nhiều chính trị gia nữ đảng Dân chủ mặc để tôn vinh quyền đi bỏ phiếu của phụ nữ. 

Theo thông lệ, Tổng thống Donald Trump đọc Thông điệp Liên bang 2019 trước một phiên họp chung của Hạ viện và Thượng viện Mỹ tại phòng họp Hạ viện và theo lời mời của Chủ tịch Hạ viện. Tuy nhiên, do đợt đóng cửa chính phủ dài nhất trong lịch sử, bài phát biểu, vốn được ấn định vào ngày 29/1, đã phải hoãn đến ngày 5/2.

Với tư cách Chủ tịch Hạ viện, bà Nancy Pelosi chọn ngày để Tổng thống Trump đọc Thông điệp Liên bang. Sau đó cả hai viện của Quốc hội phải đồng thời thông qua một nghị quyết để ấn định thời điểm và chính thức mời Tổng thống đến phát biểu.

Lần cuối cùng bài phát biểu Thông điệp Liên bang phải hoãn lại là vào năm 1986 khi Tổng thống Ronald Reagan dời thời điểm phát biểu do tàu con thoi Challenger phát nổ vào buổi sáng ngày đọc dự kiến.